تورکيه ده گئدن سياسي-ايجتيماي رئفورملار و آذربايجان! - بولوت

کئچن هفته لر قونشو قارداش تورکيه ده گئدن ايجتيماي رئفورملار تکجه قربي اؤلکه لرده يوخ، بلکه ده قوزئي و عوموميتله گونئي آذربايجاندا بؤيوک ماراقلا ايزله نيلير!

کورد مسئله سي و اونون هللي آرتيق تورکيه مجليسينده آ.ک.پ و باش-باکان رجب-طيب اردوغانين گوندمه گتيريب و دئبات اولونور و کورد پروبلئمي نين دانيشماق تابو دئييل، آنجاق هله ده موخاليف پارتييالار و بعضي قوووه لر کورد مسئله سيني ديله گتيرمکدن چکيليرلر و تبيي کي،کورد پروبلئمين دانماق تورکيه ايجتيمايتينه داها چوخ ضيان گتيرير تا خئيير!

خاطيرلاتماق لازيمدير کي، کئچميشده عصرلر و تا بيرينجي دونيا ساواشينا (موهاريب) قدر عوثمانلي ايمپئريياسي ايسلام دينيني و عرب مدنيتيني دونيادا يايان و قورويان بير دؤولت اولموشدور. عثمانلي تورک دؤولتي تورک کولتوروندن چوخ عرب دين و کولتورونه اؤنم وئريب، قوللوقچو اولوب و موحافيظ ه ائتميشدير،امم عوثمانلي دؤولتي نين قايغيکئشليکينه باخماياراق، عرب بؤلگه لرينده رئقيونال موختاريتين اولماديقي، نهايت بير ديندن اولان عرب سونني خالقي نين عوصيانينا سبب اولوب و ۱۹۰۵ –جي ايللردن سونرا قربي ايمپئريياليست و ايستيثمارچي دؤولتلر ايله بيرليکده عوثمانلي ايمپئريياسينا قارشي موباريزه سينه شرايت ياراتميشدير و نهايت اينگيليس،فرانسه.يتاليا دؤولتدري نين حربي و ايقتيصادي يارديمي ايله عوثمانلي دؤولتي نين ترکيبيندن آيريليب و يئني باغيمسيز اؤلکه لر کيمي ۲۰-اينجي عصرده ب.م.ت- نين ليستينه قبول اولموشلار!

عوثمانلي دؤولتينده تکجه عربلر يوخ، بلکه چوخلو باشقا ائتنيکلر سويوندان و دينيندن آسيلي اولموياراق ديني آزدليقدان پاي آليب و صولحده تورکلر ايله بيرليکده ياشاييرديرلار، آما داخيلي سياسي-ايجتيمايي سهولر و تورکيه نين خاريجي آند ايچن قربي و خريستيان دوشمن اؤلکه لر، رئفورملاردان گئرييه قالان عوثمانلي دؤولتيني داغيلماسينا سبب اولوب و نهايت بؤيوک عوثمانلي دؤولتي اينديکي تورکيه جومهوريتينده خولاسه اولدو،امما تورکييين ائتنيک پروبلئمي و ايجتيماي خسته ليگي درمان اولمادان، درين بير ياراولوب اونودولدو!!
عوثمانلي دؤولتي نين پارچالانماقينا اساس سببلرين و عوثمانلي ايمپئراتورليقينا قارشي عرب خالقي نين عوصيانين نظره عاليرساق،چوخ گؤزل آ.ک.پ و اردوغانين رئفورملاريني و ندن قورخوسونو گؤزل آنلاماق اولور.

۲۹ اوکتييابر ۱۹۲۳-جي ايده موستافا کامال (آتا تورک) يئني تورک جومهوريتيني ائلان ائتديکدن سونرا،تورکيه جومهوريتي نين ائتنيکي پروبلئملئري هلل اولمادي و قرب اؤلکه لري نين آتا تورکو ديني رئفورملاريني آلقيشلاماقلاري نين اکس حالي تورکيه ده ايللر سونرا گؤزه گؤرونور،چونکي لسيستيک آدينا ايجتيماي-سياسي سهولر خالقين نظري اولمادان تکرار اولوندو و نهايت قربي اؤلکه لرين ياراتديقلاري ديني و ائتنيکي چيبانلار ايرينله ييب و ۱۹۸۰-جي ايللردن بري خرچنگ (سرتان)خسته ليگينه چئويريلدي،ارتيق بو خسته ليکي درمان ائتمک مومکون دئييل و يالنيز بير يولو واردير،ودا کسيب تولاماق!

سووئت ايتتيفاقي (شوروی – بای بک) داغيلاندان سونرا قربي خريستيان اؤلکه لري نين کونستانتينوپيل (ايستانبول) ياراسي يئنيدن ايرينله ييب،چونکي خريستيان اؤلکه لري بيزيمله فرقيلي اولاراق ائمئسييونال اولمادان پامبيق ايله باش کسرلر و تؤکدويو قانلاردا گؤزه گؤرونمز!

ايللر تورک ميلتي باشقا ائتنيکلر ايله ظاهيرده باريشدا ياشاسادا،انجاق ۸۰-اينجي ايللردن اعتيبارن کورد مسئله سي يئني سياسي فازينا آدديم آتير و نهايت ۱۹۸۵-ايلده پکک کورد تئررور تشکيلاتي يارانديقدان سونرا کورد سؤزو تورکيه ده يئنيدن قولاغلارا ديير و قيسا مودتده بو خرچنگ خسته ليگي تورکيه نين ايجتيمايتين قورخويا سالير !آ.ک.پ-نين پروقنوزلارينا گؤره يئتر کي،کوردلره کولتورئل موختاريت وئريله،تا بلکه ايچري ساواش سونا چاتا و کورد مسئله سي هل اولونموش ائلان اولا،امما تأسوف اولسون آرتيق گئج اولموش و چتين تورکيه ائتنيک اؤلکه سي باريشدا ياشييا بيلر و موختليف داخيلي و خاريجي مانعلر کوردلرين تورکلر ايله بيرليکده ياشاماسينا انگل اولور.زامانلا تورکيه اؤلکه سي پارچالاناجاق و هئچ بير سياسي-ايجتيماي رئفورم بو داغيلماقين قارشيسين آلا بيلمز،بلکه رئفورملارين نتيجه سينده سيلاه عوضينه منطيق دانيشيب و صولح ايله آيريليق باش توتاجاق و بونا زامان لازيمدير!

آ.ک.پ و اردوغانين رئفورملاري اگر باش توتورسا،هر ندن چوخ گونئي آذربايجانا موثبت تاثيرين قوياجاق، بيرينجي اگر قارداش تورک اؤلکه سينده ايجتيماي گرگينليک اولماسا و کورد مسئله سي هل اولورسا،تورکيه يا ديپلوماسي شکيلده بيز آذربايجان تورکلري نين حاقلاريني ديله گتيريب، هئتتا تزييق اولاراق گونئيده ياشايان تورک سويداشلارينا ايجتيماي-کولتورئل آزادليق طلب ائليب،وه ميللي-حرکت يولوندا سياسي-ايقتيصادي باخيمدان بيز گونئي آذربايجانليلاري مودافيعه ائده بيلر. تورکيه ده گئدن پروسئسلئر ايستر ايسته مز ايران آدلانان اؤلکه ده اؤز تاثيرين گؤستره جک، آما اينديکي شرايتده کي،تورکيه ده ياشايان کوردلر هر هانسي بير کولتورئل حاقيدان محروم ديرلار و کورد بؤلگه لرينده ۲۵ ايلدير تئررو و ايچري ساواش گئدير، هر هانسي بير سياسي يارديمي قارداش تورکيه اؤلکه سيندن اوماق اولماز و بوش صؤحبتدير،چونکي گرک تورکيه اؤنجه اؤز ايجينده ائتنيک پروبلئملئرئ سون قويماليدير و اگر تورکيه ايرنا آدلانان يئردن آذربايجان تورکلرينه حاق طلب ائديرسه، ايران فارس دؤولتي تورکيه نين اؤز داخيلي ائتنيکي پروبلئملرينه ايشاره ائدر و محض اونا گؤره ايندييه قدر تورکيه حاکيميتدري نين ديلي قيسا گلميشدير!

اردوغانين تورکيه ايچينده پکک دؤيوشنلرينه آمنيستي وئرمگينه ايکي طرفلي باخماليييق، بيرينجي تورکيه ده صولحون يارانماسينا اوميد چوخالير، باشقا طرفدن ايسه پکک تئررورچولاري نين ايجتيمادا سياسي باخيمدان گوچلنمه سينه شرايت يارانير، چونکي ۱۹۹۹-جي ايلده بير عيده پکک تئرورچولارينا آمنيستي وئرديکدن سونرا و نهايت آمينيستي نين لغو ائديلمه سي و پکک-چيلارا قارشي يئنيدن محکمه آچماق،بو قوروپو سياسي باخيمدان او قئدر گوجلنديردي کي، آرتيق دتپ کورد پارتيياسي يارانيب و نهاييت ۲۲ ژولي ۲۰۰۷ جي ايلده تورکيه مجليسي نين سئچکيلرينده ۷ فايز گتيره رک، دتپ ۲۰ نفرليک ميلت وکيليينن پارلامئنتده فاراکسييون اولدو.

اکس آ.ک.پ و اردوغانين پروقنوزلارينا قارشي اولاراق، کورد مسئله سي و تورکيه نين گله جکده نئچه يئره بؤلونمه سي گؤزله نيلير و باش توتاجاق، عصاس تورکيه نين داغيلماسينا اردوغان يوخ، بلکه تورکيه ده کئچميشده اولان سياسي-ايجتيماي سهولر شرايت ياراديب و خاريجي عاميللر بو پروسئسلري سورعتلشديره بيلر!
ايقتيصادي-سياسي باخيمدان کوردلرين تورکيه دن آيريلماقي تورک ميلتينه قازانجدير،جونکي کوردلرين تورکيه دن آيريلماسي تورک رئقيونلاريندان ميللي گليرين آخيمين کوردلره داياناجاق و ايقتيصادي باخيمدان کوردلرين تورکيه دن
آيريلماسي ضررليدير تا يئييرلي.

سياسي باخيمدان آرتيق تورک ميلتي قوندارما ائرمني سويقيريميلا يالنيز ايتتيهاملانميياجاق ، بلکه کوردلر داها چوخ سويقيريميلا باغلي مشغول اولماليديلار، چونکي اينديکي وان ،تونجه لي،دييارباکير و اکثر کورد ياشييان بؤلگه لرده کئچميشده ائرمنيلر ياشاميس و ائرمنيلرين تاريخي تورپاقلاري اولموشدور و تورک ميلتيندن چوخ کوردلر ائرمني جينايتلرينه معروض قالميشلار و يارانان ائرمني تورک موناقيشه سيندن يالنيز کوردلر قازنيب و ارازيلارين گئنيشلنديرميشدير!!! دتپ باشقاني کورد اولان احمد تورک تاريخي بيلمه دن اينديکي تونجه لي شهري نين آديني اسگي آدينا دئييشمک ايسته يير و بوندان خبئرسيزدير کي،درسيم شهري ائرمنيلر ياشاديقي زامان درسيم آدلانيلميش و هئچ علاقه سي کورد تاريخينه يوخدو و چوخلو کوردلرين تاريخدن خبرسيز اولدوغلاري هله منطقه ده يئني موناقيشلره سبب اولاجاقدير و بونون بايس کوردلرين آشيري دوشونن شخصلريدير!

عئيني زاماندا قوزئي آذربايجان تورک ميلتي آرتيق تورکيه دن گلن هر هانسي تورکيه وطنداشينا تورک قارداشي دئمه ييب ،چونکي تورکيه وطنداشليقي نين آرخاسيندا ايللردير تورکيه کوردلري و پکک باکي و قوزئي آذربايجاندا گؤرونمز تخريبات ايله مشگولديرلار و نهايت تورک و کوردون بيري-بيريندن سئچيلمه سي قوزئيده گئدن کورد جينيت و تخريباتينا سون قوياجاق!

اردوغانين رئفورملاري ظاهيرده خوشاگه ليملي اولماسادا،باتينده و عملده هر ايکي قارداش تورک اؤلکه لرينده تورک ميلتي نين اويانيشينا بؤيوک يارديمدير و اگر بو کورد ايجتيماي خرچنگ خسته ليگين تورک ميلتيندن کسيب قورپارديلماسا،،نئچه ايلدن سونرا تکجه اورومييه.سالماس،ماکي و چوخلو گونئي آذربايجانين شهرلري يوخ،بلکه ده ايستانبول،انکارا ،يزمير و تورکيه نين سايير شهرلرينده کوردلر يئرلشيب و ايندينن قات-قات آرتيق تورکيه و آذربايجان تورک خالقينا ضربه ووراجاقلار و موردار بو پلانلارين آرخاسيندا تورک ميلتي نين تاريخي آند ايچن دوشمنلري دوروب.

بولوت
۱۹/۱۱/۲۰۰۹