Sunday, April 06, 2008

آزه‌ربايجان-كوردوستان سينيرلاريني بليرله‌مه‌ده‌كي تمه‌ل آليناجاق ايلكه‌له‌ر



آزه‌ربايجان-كوردوستان سينيرلاريني بليرله‌مه‌ده‌كي تمه‌ل آليناجاق ايلكه‌له‌ر

(اصول اساسي در تعيين مرزهاي آزربايجان و كردستان)

مئهران باهارلي

گؤزده‌ن گئچيريلميش- ٢٠٠٨

http://kurd-yayilmasi.blogspot.com/

آزه‌ربايجان ميللي حؤکومه‌تينين آزه‌ربايجان سينيرلاري حاققينداکي دوشونجه و اويقولامالاري تاريخي، ايستيراتئژيک و ميللي باخيمدان يانليش اينانج، ايريمسيزليك (ديققه‌تسيزليك)، بيلگيسيزليك و سيياسي ضعف اوزونده‌ن اورتايا چيخان شئيله‌ردير و بيزي و آزه‌ربايجان'ين گله‌جه‌ييني باغلاماز، باغلاماماليدير.

ايزله‌نمه‌سي گره‌كه‌ن تاكتيكله‌ر

آزه‌ربايجان و كوردوستان (و فارسيستان، گيلان، لكيستان) آراسينداكي ميللي سينيرلاري بليرله‌مه‌كده، نهايي بير چؤزومه اولاشماغين ان اؤنه‌ملي يول و يورداملاريندان بيري، فارس، گيله‌ك، كورد و لك خالقلاري ايله آپاريلان قارشيليقلي دانيشيقلاردير. آنجاق دانيشيقلار بو سورونون چؤزومونده سون آشامالاردان بيريدير، وار اولان يوللارين هاميسي دئييلدير و تك باشينا يا دا ايلك باشدا يارار ساغلاماز حتتا ضره‌رليدير.

ايلك اؤنجه بيز ميللي تورپاقلاريميز و ميللي سينيرلاريميزي اوچ "ائتنودئموقرافيك"، "ژئوايستئراتئژيك" و "ميللي- تاريخي" اوصوللارا داياناراق ياخشيجا بيلمه‌لي، و بليرله‌مه‌ليييك.

سونرا بو اوچونون تركيبينده‌ن ميللي چيخارلاريميزي ان ياخشي بيچيمده قارشيلايابيله‌ن گونئي آزه‌ربايجانين ميللي بير يئركيپيني (خريطه‌سيني) ياراتماليييق. كورد و ائرمه‌ني خالقلاري چوخداندير اؤزله‌رينه بئله بير خريطه تانيملاييبلار.

اوچونجو آشامادا ميللي چيخارلاريميزي يانسيدان و قورويان بو سينير و خريطه‌ني، بوتون آيدينلاريميز، بيليم آداملاريميز، دونيانين آكادئميك و سيياسي مركه‌زله‌ري و مئدييالاري و خالقيميز آراسيندا يايماليييق. بونو ايندي كوردله‌ر ائيله‌ييرله‌ر و ائرمه‌ني‌له‌ر ده اون ايلله‌ر بوندان قاباق ائديبله‌ر.

ان سون آشامادا ايسه گله‌جه‌كده كوردله‌رله ميز داليندا اوتوراندا، دانيشيقلار، چنه وورماقلار، تهديدله‌ر، تطميعله‌ر، ديپلوماسي و باشقا سيياسي آراج و مانئورالارلا يوخاريدا بليرله‌ديييميز ميللي سينيرلاريميزا لاپ ياخين اولاني الده ائتمه‌يه، گونئي آزه‌ربايجان دئوله‌تي سينيرلاري ايچينه قاتماغا چاليشماقدير.

آزه‌ربايجان دئموکرات فيرقه‌سينين يانليشلاري

گئچه‌نله‌رده آچيق نئت سايتيندا بير سيرا كورد قوروپلارين آزه‌ربايجان توپراقلاري اوزه‌رينده ائتديكله‌ري ايدديعالارلا ايلگيلي ياييلان آشاغيداکي يازي، هم زامانلاما باخيميندان يئرينده و هم ده ايچه‌ريک آچيسيندان -بير ايکي نؤکته ديشيندا- منطيقلي و دوغرو تمه‌ل‌له‌ر اوزه‌رينده قورولموش اويقون بير يانيتدير. فورصه‌تي قوللاناراق اوز آديما اونو حاضيرلايانلاردان تشه‌ککور ائديره‌م.

نامه سرگشاده به احزاب وسازمان های کرد ایرانی
http://kurd-yayilmasi.blogspot.com/2006/03/blog-post_114305472773271787.html

يوخاريدا دئديييم بير ايکي نوکته ايسه بونلاردان عيباره‌تدير:

يازينين ان تمه‌ل سورونو، کورد-تورک و آزه‌ربايجان-کوردوستان سينيرلاري و سرحه‌دله‌رينين بليرله‌نمه سينده ايزله‌نمه‌سي گره‌كه‌ن يؤنته‌مله‌رله ايلگيليدير. يازيدا بو يؤنته‌مله‌رين آزه‌ربايجان ميللي حؤکومه‌تي و کوردوستان دئوله‌تينين آرالاريندا ايزباسديقلاري (ايمضالاديقلاري) آنلاشمانين روحونونا باغلي قالماق اولدوغو يازيلير.

آ- اگه‌ر بو "روح"دان آماج، دانيشيقلار ياپماق و دييالوقسا، بو بوتونويله قبول ائديله‌بيله‌جه‌ک و هر ايکي طره‌فين چيخارينا اولان بير يؤنته‌مدير.

ب- اگه‌ر بو "روح"دان آماج، آنيلان ايکي دئوله‌ت آراسيندا ياپيلان آنلاشمالارين اؤزو ايسه، بو هئچ بير شکيلده قبول ائديله‌جه‌ک بير روح دئييلدير و بوتونويله تورک خالقي و آزه‌ربايجان`ين ميللي چيخارلارينا ترسدير.

آزه‌ربايجان ميللي حؤكومه‌تي و كوردوستان دئوله‌تي آراسينداكي سينيرلارلا ايلگيلي ياپيلان آنلاشمالار سورونلو آنلاشمالاردير. او آنلاشمالاردا وار اولان اساس سورون، ائتنيک و ژئوسيياسي آزه‌ربايجان يئرينه، پهله‌وي دئوله‌تينين ايستئعماري يؤنه‌تگيله‌ري (سيياسه‌تله‌ري) دوغرولتوسوندا ياراديلان قوندارما ايداري تقسيماتين اساس آلينماسيدير. آزه‌ربايجان ميللي حؤكومه‌تينين، آزه‌ربايجانين تورپاق بوتونلويونه ترس اولان بو يانليش ايداري تقسيماتي قبول ائتمه‌سي سونوجوندادير كي آزه‌ربايجانين گؤز ببه‌يي ساييلان سولدوز'وموزون، کوردوستان دئوله‌تينه داخيل ائديلمه‌سي كيمي تاريخي بير يانليشليغا تانيق اولوروق. بو قونودا آشاغيداکي ايلگيلي يازيلارا باخابيله‌رسينيز:

سلدوز ترك را جزو جمهوري كردستان كردند
http://kurd-yayilmasi.blogspot.com/2006/03/1320-1301-1320.html
راديو بي بي سي: اروميه و سلدوز مزاحم آرمان كردستان هستند
http://kurd-yayilmasi.blogspot.com/2006/03/blog-post_114330816335996702.html

آزه‌ربايجان دئموکرات فيرقه‌سينين صاحيب اولدوغو يانليش آزه‌ربايجان تصه‌ووورو- كي آزه‌ربايجانين جوغرافيياسي، تاريخي و تاريخي جوغرافيياسينا، آزه‌ربايجانين ژئوايستيراتئژيك چيخارلارينا يئته‌رينجه تانيش اولماماسي، پهله‌وي ديکتاسينين قوندارما ايداري تقسيماتيني سورقولامادان و گؤزو باغلي قبول ائتمه‌سي و سووئت دئوله‌تينين زورلاماسي ايله اورتايا چيخميشدير- هئچ بير شکيلده بوگون اوچون گئچه‌رلي اولابيلمه‌ز. بو اؤلومجول سيياسي خطا و يانليشليق - ان باشدا آزه‌ربايجان`ين سولدوز، تيکان تپه، سايين قالا، .... بؤلگه‌له‌رينده ياشايان تورک خالقينا ايهانه‌تدير و قبول ائديلمه‌زدير.

آزه‌ربايجان دئموکرات فيرقه‌سينين يانليش آزه‌ربايجان تصه‌وورو تكجه باتي آزه‌ربايجانا قيسيتلي (محدود) قالماييبدير. بو حؤكومه‌ت عئيني يانليشليغي، آزه‌ربايجانين ان وارسيل (زنگين) يئر آلتي ارگه‌نه‌له‌رينين (معده‌نله‌رينين) يئرله‌شدييي، و آزه‌ربايجان تورپاغي اولدوقلاري حالدا، ايداري تقسيماتدا كوردوستان و كيرمانشاهان اوستانلارينا باغلانان بيجار-گروس، ياسسو کند، قوروا، سونقور، .... باره‌سينده ده ائيله‌ييبدير.

اؤته‌کي ياندان عئيني يانليشليق گينه ده آزه‌ربايجانين گونئي دوغوسوندا فارسيستانا بيتيشيك تورپاقلاريميز حاققيندا تئكرارلانيب و سونوجدا آزه‌ربايجان`ين ياريسيندان چوخونو اولوشدوران تورپاقلاريميز -بوگونکو زنگان، همه‌دان، قزوين، تئهران، قوم و مرکه‌زي اوستانلاري- آزه‌ربايجان`ين ديشيندا قبول ائديله‌ره‌ك فارسيستان-مرکه‌زي دئوله‌ته بيراخيليبدير.

باشقا بير دئييشله آزه‌ربايجان ميللي حؤکومه‌تينين آزه‌ربايجان سينيرلاري (سرحه‌دله‌ري) حاققينداکي دوشونجه و اويقولامالاري، تاريخي، ايستيراتئژيک و ميللي باخيمدان يانليش اينانج، ايريمسيزليك (ديققه‌تسيزليك)، بيلگيسيزليك و سيياسي ضعف اوزونده‌ن اورتايا چيخان شئيله‌ردير. بو يانليش دوشونجه‌له‌ر تمه‌لينده ياپيلان آنلاشمالار ايسه ميللي چيخارلاريميزا ترس دوشدوكله‌رينده‌ن اؤتورو، بيزي و آزه‌ربايجانين گله‌جه‌ييني باغلاماز.

تاريخي-دئموقرافيک اوصوللار

من بورادا قيسساجا فئدئرال آزه‌ربايجان و کوردوستان`ين ميللي سينيرلاري و دئوله‌ت سرحه‌دله‌ريني بليرله‌مه‌ده واز گئچيلمه‌ز اولان ايلكه‌له‌ري (اساسلاري) سيرالاييرام:

١- گنه‌ل ايلكه: سينيرلارين بليرله‌نمه‌سينده اساس، ياشايان خالقدير

ايران`ين قوزئي باتيسينداكي بوتون تورک يئرله‌شيم بؤلگه‌له‌ري آزه‌ربايجان'ا و ايران`ين قوزئي باتيسينداكي بوتون کورد يئرله‌شيم بؤلگه‌له‌ري کوردوستان'ا – آشاغيداكي قئيدله‌ر گؤز اؤنونه آليناراق- داخيل ائديلمه‌ليدير.

ايلك اؤنجه بيز اؤزوموز بونا اينانمالييق. بورايا كوردوستان و كيرمانشاه و باتي آزه‌ربايجان اوستانينداكي سون يوز ايلده كوردله‌شه‌ن (و مركه‌زي، تئهران، قوم، همه‌دان، قزوين و ... اوستانلارينداكي فارسلاشان) بوتون تورك و آزه‌ربايجان تورپاقلاري دا اؤزه‌لليكله داخيلدير.

٢- سينيرلارين چيزيلمه‌سينده تمه‌ل آليناجاق زامان كسيدي ١٩٠٦ اؤنجه‌سيدير

بير بؤلگه‌نين تورك اولوب اولماماسيني بليرله‌مه‌ده‌كي اساس آليناجاق زامان کسيدي و ايلايگون (تاريخ)، اينديکي ائتنودئموقرافيک دوروم دئييل، ١٩٠٦ ايلينده‌ن قاباقکي ائتنيک وضعيييه‌تدير. ١٩٠٦ تاريخي، مشروطييه‌ت اينقيلابينين باشاريسيزليغا اوغراماسي و فارس شووئنيسمينين ايران دئوله‌تي و بوروکراسيسينه حاکيم اولدوغو تاريخدير. بو تاريخده‌ن سونرا ميللي- ائتنيک بؤلگه‌له‌رينين ترکيبينده گرچکه‌له‌شه‌ن بوتون ده‌ييشيکله‌ر (تورکييه و ايرانين باشقا بؤلگه‌له‌رينده‌ن آزه‌ربايجان`ا گليب بورايا يئرله‌شديريله‌ن کوچه‌ري کورد طايفالاري؛ بؤيوک شهه‌رله‌ر، ... اورمو و بنزه‌رله‌رينه ياپيلان کورد کؤچ و آخينلاري سونوجوندا بورالاردا كوردله‌رين ساييسينين آرتماسي؛ كوردله‌رين لهينه اورتايا چيخان دئموقرافيك ده‌ييشيكليكله‌ر و ....)، کولونييال ده‌ييشيکليکله‌ر اولوب، هئچ واخت ميللي- ائتنيک بؤلگه‌له‌رين و فئدئرال دئوله‌تله‌رين سرحه‌دله‌ريني بليرله‌مه‌ده (تعيين ائتمه‌ده) اساس آلينابيلمه‌ز. بو كوردله‌رين بورالاردا ياشاماسي، بورالارين كوردوستان اولدوغو آنلامينا گلمه‌ز، بلكه بونلار تكجه آزه‌ربايجان تورپاقلاريندا ياشايان كوردله‌رديرله‌ر.

آزه‌ربايجان تورپاقلاريندا ١٩٠٦دان سونرا اولوشموش هر هانسي کورد يئرله‌شيم بؤلگه‌سي- شهه‌ر يا دا کند فرق ائتمه‌ز- بوگون يوزده يوز کورد اولسا دا، گينه آزه‌ربايجان`ا داخيل ائديلمه‌ليدير. عراق`دا كورد اؤنده‌رله‌ر بارزاني و طاليباني، کورد بؤلگه‌سي و اؤزه‌لليكله (خوصوصه‌ن) كورد بؤلگه‌سينين ديشيندا قالان، توركمان شهه‌ريميز اولان کرکوک'ون ايستاتوسونو بليرله‌مه‌ک اوچون، بعث رئژيمين قورولماسيندان قاباقکي وضعيييه‌تين اساس آلينماسي، حتتا بو تاريخده‌ن سونرا بؤلگه‌يه کوچ ائده‌ن و يا يئرله‌شديريله‌ن عره‌بله‌رين بيله، بو تورپاقلاردان ائشييه آتيلماسيني مودافيعه ائديرله‌ر. بيز ده بو تجروبه‌ده‌ن درس آلاراق، آزه‌ربايجان`ا ١٩٠٦ ايلينده‌ن سونرا تورکييه، عراق و يا ايران`ين باشقا بؤلگه‌له‌رينده‌ن ياپيلان کورد کؤچله‌رينين، آزه‌ربايجان`ين ميللي سرحه‌دله‌ريني بليرله‌مه‌ده هئچ بير ائتگيسي (تاثيري) اولماياجاغيني ساوونماليييق.

بير داها وورقولاماقدا يارار واردير: ايران´ين قوزئي باتيسيندا ١٩٠٦دان قاباق، توركله‌رله مسكون اولان بوتون بؤلگه‌له‌ر، بوگون كورد، فارس و يا باشقالاري ايله مسكون اولسالار دا، بوگون ايسته‌ر تئهران اوستانينا، ايسته‌رسه ده كوردوستان اوستانينا داخيل ائديلميش اولسالار دا، موطله‌ق شكيلده آزه‌ربايجان سرحه‌دله‌ري و مرزله‌ري ايچينده قالماليدير.

٣- اورمو-سولدوز مئحوه‌رينين ياشامسال (حياتي) اؤنه‌مي:

پهله‌وي دؤنه‌مينده، اورمو گؤلونون گونئيينده کيچيک بير بؤلگه ساوجبولاق (ماهاباد) شهريستانينا باغيشلانيب و بئله‌جه اورمو ايله سولدوز آراسيندا قوپوقلوق اولوشدورولوبدور. بو يوللا بير طره‌فده‌ن کوردله‌ره اورمو گؤلونه چيخيش يولو ساغلانيب، بير طره‌فده‌ن ده سولدوز- تيکان تپه- سايين قالا حتتا بيجار و... گله‌جه‌کده کورد ايشغالي قاباغيندا ساوونماسيز بيراخيليبدير.

اورمو-سولدوز مئحوه‌ري، گونئي آزه‌ربايجان`ين باتي (غربي سرحه‌دله‌ريني قوروماقدا ياشامسال (حه‌ياتي) اؤنه‌مه صاحيبدير. بو مئحوه‌رده هر هانسي قوپوقلوق، قوزئيده اورمو- سالماس- خوي- چالديران- ماکي'نين و گونئيده سولدوز- تيکان تپه- سايين قالا- بيجار- ياسو کند- قوروا- سونقور'ون دوشمه‌سي و راحاتليقلا کوردوستانا ايلحاق ائديلمه‌سي دئمه‌کدير. بو نده‌نله، اورمو گؤلونون گونئيينده ماهاباد شهريستانينا داخيل ائديلميش ١٩٠٦'دان قاباقکي بوتون تورک بؤلگه‌له‌ري- اينديکي ائتنيک ترکيبله‌ري نه اولورسا اولسون – فئدئرال آزه‌ربايجان`ا عاييددير.

باشقا بير دئييشله هئچ بير قوشول (شرط) آلتيندا اورمو- محه‌ممه‌ديار- سولدوز آراسيندا قوپوقلوغا تابقي (ايذين) وئريلمه‌مه‌ليدير. ائتنيک و يا فئدئرال کوردوستان`ين اورمو گؤلونه چيخيشي يوخدور و اولماياجاقدير.

٤- كوردوستان و كيرمانشاهان اوستانلارينداكي آزه‌ربايجان تورپاقلاري، آزه‌ربايجان`ا ايلحاق ائديلمه‌ليدير:

پهله‌ويله‌ر دؤنه‌مينده‌ن باشلاياراق، ائتنيک آزه‌ربايجان`ين بيجار، قوروا و سونقور بؤلگه‌له‌ري کوردوستان و کيرمانشاهان اوستانلارينا داخيل ائديليب، بورايا بير طره‌فده‌ن بؤيوک کورد كؤچو و گيريشي گرچه‌کله‌شيب، بير طره‌فده‌ن ده بورانين يئرلي تورک اهاليسي، زنگان، همه‌دان و غربي آزه‌ربايجان اوستانلارينا كؤچ (موهاجيره‌ت) ائديب و ائديرله‌ر.

آزه‌ربايجان و کوردوستان سينيرلاريني تارتيشاندا (موباحيثه ائده‌نده)‌ هميشه بيجار، قوروا و سونقورداکي تورک بؤلگه‌له‌رينين - يعني ١٩٠٦دان قاباق توركله‌رله مسكون اولان بؤلگه‌له‌رين، بوگون كوردله‌رله مسكون اولسالار بيله- موطله‌قه‌ن آزه‌ربايجان`ا داخيل ائديلمه‌سي وورقولانماليدير. هارانين تورک بؤلگه‌سي اولدوغونو تثبيت ائده‌نده ده- يوخاريدا آچيقلانديغي تكين- بوگونکو ائتنيك-دئموقرافيك دوروم (وضعيييه‌ت) دئييل، ١٩٠٦'دان قاباقکي جمعيييه‌تين ائتنيک ياپيسي (ترکيبي) گؤز اؤنونده (نظه‌رده) آلينماليدير.

غربي آزه‌ربايجانداکي بوكان، ماهاباد (ساووجبولاق) و سرده‌شت شهريستانلارينداكي بير سيرا کورد يئرله‌شيم مرکه‌زله‌رينين فئدئرال کوردوستان`ا باغلانابيلمه‌سي، حتتا بو قونونون (مووضونون) تارتيشيلمايا آچيلابيلمه‌سي (موباحيثه ائديله‌بيلمه‌سي)، آنجاق و يالنيز ١٩٠٦دان قاباق توركله‌رله مسكون اولان بيجار، قوروا و سونقور كيمي بؤلگه‌له‌رين، داها اؤنجه‌ده‌ن فئدئرال آزه‌ربايجان`ا باغلانماسينا مشروطدور.

باشقا بير دئييشله فئدئرال كوردوستاندا توركله‌رله مسكون اولان بير قاريش تورپاق دا قالماماليدير. بونا گؤره فئدئرال ايرانين كوردوستاندا ياشايان آزه‌ربايجانليلار و توركله‌رده‌ن دانيشماق اولماز (بؤيوك كورد شهه‌رله‌رينه كؤچ ائده‌نله‌ر خاريج). چونكو تورك و آزه‌ربايجان تورپاقلاري كوردوستان و كيرمانشاهان اوستانلاريندان آيريليب و آزه‌ربايجانا يئنيده‌ن ايلحاق ائديلمه‌ليدير، و ائديله‌جه‌كدير. و كوردوستاندا ان كيچيك تورك تورپاغي بيله قالماياجاقدير.

سيياسي ايستيراتئژيک اساسلار

يوخاريداکي تاريخي دئموقرافيک اوصوللاردان باشقا، آزه‌ربايجان-کوردوستان فئدئرال دئوله‌تله‌رين سرحه‌دله‌ريني تعيين ائتمه‌كده سيياسي ايستيراتئژيک اساسلار دا رول اوينايير.

٥- سيياسي-امنيييه‌تي ايلكه‌له‌ر: گونئي آزه‌ربايجانين توركييه‌يه بيتيشيكليك گره‌يي

آزه‌ربايجان -تورکييه آراسيندا جوغرافي بير سد ويا آرا-قوپوقلوغون (فاصيله) يارانماماسي، آزه‌ربايجان و تورک خالقينين ايستيراتئژيک چيخارلاري و اؤزه‌لليكله (خوصوصييله) گله‌جه‌كده‌كي کورد و مرکه‌زي فارس-فارسيستان دئوله‌تله‌ري، و حتتا ائرمه‌نيستان قارشيسيندا گووه‌نلييينين (امنيييه‌تينين) ساغلانماسي اوچون ياشامسال (حياتي) اؤنه‌مه صاحيبدير. باشقا بير دئييشله، اگه‌ر تورکييه- ايران سينير بويوندا ١٩٠٦دان قاباق دا بير سيرا کورد بؤلگه‌له‌ري مووجود اولموش اولسا دخي- کي بئله بير شئيين اولدوغوندان آرخايين دئييله‌م- کوردله‌رله مسکون بئله‌نچي يئرله شيم بؤلگه‌له‌ري، گينه ده هئچ بير شرطينه‌ن، کوردوستان دئوله‌تينه داخيل ائديله‌بيلمه‌ز.

ايراندا ائتنيک ويا فئدئرال کوردوستان`ين تورکييه ايله اورتاق سينيري (سرحه‌ددي) يوخدور و اولماياجاقدير. ايرانين قوزئي باتيسيندا (شيمال غربينده)، تورکييه‌نين بوتون سينير بويو تک قونشوسو آزه‌ربايجان اولماليدير.

٦- اوشنو (اشنويه)، آزه‌ربايجان`ين عراق`ا آچيلان قاپيسيدير:

اسکيده‌ن تورکله‌رله مسکون اولان اوشنو و خانا (پيرانشهر) شهريستانلاري، آزه‌ربايجان`ي عراق`ا - و بو وسيله ايله اورادا ياشايان و کورد ياييلماچيليغي و ظولمونه معروض قالان تورکمان اوجقاراوباميزا (ديياسپوراميزا)- و عره‌ب دونياسينا باغلايان تک گئچيتدير. بو نده‌نله اوشنو (اشنويه) اينديکي ائتنيک ترکيبي نه اولورسا اولسون، موطله‌قه‌ن فئدئرال آزه‌ربايجان سرحه‌دله‌ري ايچينده قالاجاقدير.

باشقا بير دئييشله، ائتنيک ويا فئدئرال آزه‌ربايجان و عراق`ين، شرطله‌ر نه اولورسا اولسون، اورتاق سرحه‌ددي اولماليدير.

٧- كوردوستاندان قاچان توركله‌ر سورونو گونده‌مه گتيريلمه‌ليدير:

گونوموزده کوردله‌رله مسکون اولان ساووج بولاق (ماهاباد)، خانا (پيرانشهر)، ساققيز، اوشنو (اشنويه)، بانا (بانه) و.... شهريستانلاريندا ياشايان تورکله‌ر، ١٩٠٦ تاريخينده‌ن سونرا بير نئچه مرحه‌له‌ده، باشدا کوردله‌رين باسقي و سالديريلارينا معروض قالديقلارينا گؤره اؤز تاريخي يورد يووالاريني ترک ائتميش و اورالادان قاچميشلار. بو قاچيش اؤزه‌لليكله اينقيلابدان سونرا داها يئيين (شيدده‌تلي) و تركين (سورعه‌تلي) اولوب و بؤلگه‌ده‌کي اونلارجا تورک کندي بوشالديليبدير. حالبوکي بو دؤنه‌مده آزه‌ربايجاندا ياشايان هئچ بير کورد، بورادان ائتنيك کوردوستان`ا گئري قاييتماييبدير. باشقا دئييشله سون يوز ايلده كوردله‌رين ياشاديغي بؤلگه‌له‌رده‌ن توركله‌رين چيخيشي و توركله‌رين ياشاديغي بؤلگه‌له‌ره كوردله‌رين گيريشينه تانيق اولماقداييق.

آزه‌ربايجان و کوردوستان سينيرلاريني (سرحه‌دله‌ريني) تارتيشاندا (موباحيثه ائده‌نده) کؤچ –قاچماغا مجبور ائديله‌ن بو کوردوستان تورکله‌رينين (خانا، ساققيز، ساووجبولاق، ....) گونده‌مه گتيريلمه‌ليدير. بونلارين کوردوستان`ا قاييتمالاري، کوردوستان فئدئرال دئوله‌تي طره‌فينده ن ماددي (تورپاق، مال-داوار) ضره‌رله‌رينين قارشيلانماسي، قاييتمالاري مومکون دئييلسه ده اونلارين ساييسي قده‌ر کورد`ون (ويا کورد يئرله‌شيم مرکه‌زله‌رينين) آزه‌ربايجان تورپاقلارينا داخيل ائديلمه‌سي شرط قوشولماليدير.

٨- تبريز و ارده‌بيل آكتيويستله‌ري و كورد مساله‌سي:

آزه‌ربايجان`ين کوردوستانلا اولان اورتاق غربي سرحه‌دله‌ري و عوموميييه‌تله کورد-تورک مساله‌سي حاققيندا فيکير سؤيله‌يه‌نله‌ر گنه‌لليکله دوغو (شرقي) آزه‌ربايجان و ارده‌بيل اوستانلاريندانديرلار. البه‌تته بو اؤزلويونده پيس بير شئي دئييلدير، حتتا لاپ ترسينه چوخ گره‌کلي و سئوينديريجي بير دورومدور. آمما تجروبه گؤسته‌رميشدير کي بو يوردداشلاريميز تورک-کورد و آزه‌ربايجان-کوردوستان مساله‌سينه درينده‌ن و هر طره‌فلي بله‌د دئييلديرله‌ر.

بو اوزده‌ن بو مساله‌له‌ر حاققيندا موطله‌ق شکيلده يئرلي اهاليده‌ن اولان آيدين و چاباچيلاريميز (آکتيويستله‌ريميز) - و اؤنجه‌ليکله باتي آزه‌ربايجان (اورمو، سولدوز، تيكان تپه، ماكي، سالماس، سايين قالا، ...)، کوردوستان (بيجار، قوروا، ياسسو کند، سونقور...) و همه‌دان (باهار، اسه‌داباد، كؤوره‌نگ -كبودرآهنگ، توي سركان....) سؤز صاحيبي اولمالي و اؤن پيلانا چيخماليديرلار.

0 Comments:

Post a Comment

<< Home